TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

CHÍNH TRỊ - KINH TẾ - XÃ HỘI

HOÀNG HUỆ ANH - PHÙNG THỊ HUỆ

Phát triển cân bằng vùng miền ở Trung Quốc: Vấn đề, giải pháp và kinh nghiệm

Tóm tắt: Trong suốt 45 năm cải cách mở cửa, Trung Quốc đã thực thì nhiều giải pháp khắc phục tình trạng phát triển chênh lệch vùng miền và đã đạt được những thành quả đáng khẳng định. Đây là yếu tố quan trọng để Trung Quốc thực hiện mục tiêu quốc gia xây dựng xã hội công bằng, văn minh, "cùng giàu có", Các giải pháp này cũng chính là kinh nghiệm hữu ích có thể tham chiếu đối với những nước đang rơi vào tình trạng trong tr như Trung Quốc. Bài viết tiến hành phân tích, lý giải tình trạng phát triển chênh lệch vùng miền và các giải pháp khắc phục của Trung Quốc trong thời kỳ cải cách đất nước, từ đó đưa ra những kinh nghiệm có ý nghĩa tham khảo với Việt Nam.

QUAN HỆ ĐỐI NGOẠI

RYO IKEBE

Thay đổi cơ cấu thương mại của Việt Nam và Trung Quốc từ thương mại liên ngành đến thương mại nội ngành

Tóm tắt: Hiện nay, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Trong những năm 90 thế kỷ XX, đặc điểm cấu trúc của thương mại Việt - Trung là cơ cầu thương mại liên ngành, trong đó Việt Nam chủ yếu là xuất khẩu các sản phẩm sơ cấp và nhập khẩu hàng tiêu dùng từ Trung Quốc. Trong những năm 2000, cả hai nước đều gia nhập Tổ chức Thương mại thể giới (WTO) và bắt đầu tham gia vào thị trường thương mại tự do toàn cầu, lúc này cấu trúc thương mại bắt đầu thay đổi thành một cầu trúc được thúc đẩy bởi nhu cầu bên ngoài. Trong những năm 2010, Việt Nam và Trung Quốc đã trở thành một phần quan trọng của chuỗi cung ứng toàn cầu, chủ yếu cho các sản phẩm thông tin và truyền thông (ICT) và thương mại song phương cũng củng cố đặc điểm cấu trúc thương mại nội ngành. Trong những năm 2020, cơ cầu thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc đang bước vào giai đoạn mới với việc tổ chức lại chuỗi cung ứng toàn cầu. Bài viết xem xét những thay đổi trong cấu trúc thương mại Việt - Trung về giá trị thương mại, tỷ lệ phụ thuộc và mức độ liên kết thương mại cũng như những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt.

NGHIÊM TUẤN HÙNG

Vấn đề kiểm soát xuất khẩu công nghệ cao trong quan hệ Mỹ - Trung Quốc

Tóm tắt: Quan hệ Mỹ - Trung Quốc đang đi vào một quỹ đạo cạnh tranh không thể đảo ngược. Trung Quốc được coi là cường quốc thách thức lớn nhất đối với Mỹ. Theo đó, Mỹ đã đưa ra nhiều biện pháp nhằm hạn chế nguy cơ từ Trung Quốc, trong đó áp dụng biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với các mặt hàng công nghệ cao như siêu máy tính, chất bán dẫn, các thiết bị điện toán... Bên cạnh những nỗ lực tìm kiếm sự hỗ trợ của các đồng minh và đối tác thân cận thông qua các hợp tác đa phương, Mỹ chủ yếu tiến hành các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đơn phương. Trung Quốc phản ứng lại bằng biện pháp kiểm soát xuất khẩu những nguyên liệu quan trọng đối với việc sản xuất chất bán dẫn.

NGUYỄN THỊ HẢI YẾN

Một thập kỷ quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Trung Quốc - Australia và hàm ý đối với Việt Nam

Tóm tắt: Thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 21/12/1972, đến năm 2014, Trung Quốc và Australia đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện nhân chuyến thăm Australia của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Trong một thập kỷ kể từ sau khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, quan hệ Trung Quốc - Australia đã trải qua thăng trầm nhất định. Bài viết nhìn lại mối quan hệ Trung Quốc - Australia từ ổn định phát triển trong thời gian đầu sau khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện đến lạnh nhạt, căng thẳng, dưới thời Thủ tướng Scott Morrison (8/2018-4/2022) đến giai đoạn "tan băng" hiện nay.

LỊCH SỬ - VĂN HÓA

LƯU THỊ THU HƯƠNG

Phim truyền hình Trung Quốc trong bối cảnh gia tăng sức mạnh mềm: Triển vọng và xu hướng phát triển

Tóm tắt: Bài viết phân tích triển vọng và xu hướng phát triển của phim truyền hình Trung Quốc trong bối cảnh nước này gia tăng sức mạnh mềm, qua đó cho thấy những bước đi nhất quán và tham vọng của Trung Quốc trong việc tận dụng tối đa các nền tăng trực tuyến và thúc đẩy sự phát triển song song của thị trường truyền thống và thị trường số (IP) mới nổi để tạo môi trường phố biến các giá trị văn hóa và tư tưởng của Trung Quốc ra thế giới, đặc biệt là các nước chịu ảnh hưởng sâu sắc văn hóa Hán như Việt Nam và nhiều nước Đông Á.

ĐÀI LOAN - HÒNG CÔNG - MACAO

PHAN THỊ DIỄM HUYỀN

Chính sách đối ngoại của Tổng thống Mỹ Joe Biden đối với vùng lãnh thổ Đài Loan

Tóm tắt: Sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11/2020, Tổng thống Joe Biden đã hoạch định và đề ra chính sách đối ngoại với các quốc gia, các đối tác trên thế giới. Tuy không có quan hệ ngoại giao chính thức với vùng lãnh thổ Đài Loan (viết tắt là Đài Loan), nhưng các đời tổng thống Mỹ vẫn luôn coi trọng vị trí của Đài Loan và duy trì quan hệ thực chất với hòn đảo này, nắm vấn đề Đài Loan để gây sức ép, kiềm chế và mặc cả trong việc xử lý quan hệ nhiều mặt với Trung Quốc - đối thủ cạnh tranh vị trí siêu cường với Mỹ. Bài viết tập trung làm rõ những nội dung chính trong chính sách của Mỹ đối với Đài Loan dưới thời chính quyền của Tổng thống Biden.

DÀNH CHO NHÀ NGHIÊN CỨU TRẺ

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG LOAN

Thực trạng phát triển nhân tài khoa học công nghệ của Trung Quốc từ đầu thế kỉ XXI đến nay

Tóm tắt: Khoa học công nghệ là mối quan tâm hàng đầu của các cường quốc đang muốn dẫn đất nền kinh tế thế giới trong thế kỷ XXI, điển hình là Mỹ và Trung Quốc. Đảng cộng sản Trung Quốc cho rằng, khoa học công nghệ là sức sản xuất thứ nhất, nhân tài là nguồn lực thứ nhất'*. Bài viết tổng hợp và phân tích về tình hình phát triển nhân tài khoa học công nghệ của Trung Quốc qua một số chính sách phát triên nhân tài nối bật, thực trạng về quy mô, chất lượng của nhân tài khoa học công nghệ Trung Quốc trong hơn hai thập kỷ gần đây. Qua đó, bài viết đưa ra một số gợi mở đối với vấn để phát triển nhân tài khoa học công nghệ ở Việt Nam.

TÓM TẮT MỘT SỐ BÀI BẰNG TIẾNG ANH