Một số nội dung cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của đồng chí Nguyễn Phú Trọng
Phòng chống tham nhũng, tiêu cực trở thành xu thế; là một trong những việc làm thiết thực, hiệu quả nhất để củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Vì thế cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là tài liệu rất giá trị cả về mặt lý luận và thực tiễn về công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta.
Được ra mắt vào đúng dịp kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 – 3/2/2023) và 10 năm thành lập Ban Chỉ đạo trung ương về Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (2013-2023), cuốn sách là tài liệu nghiên cứu có giá trị, bổ ích, củng cố niềm tin, tạo sự đồng thuận của nhân dân và toàn hệ thống chính trị trong cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực. Cuốn sách dày hơn 600 trang, và 111 bức ảnh, trong đó có những bức ảnh lần đầu tiên được công bố. Cuốn sách có kết cấu 3 phần với các nội dung:
Phần thứ nhất: Tiêu đề "Một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam", từ trang 11 đến trang 206.
Nội dung gồm: Bài viết tổng quan “Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Một việc làm cần thiết, tất yếu; một xu thế không thể đảo ngược!” của Tổng Bí thư, đánh giá lại công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam từ khi thành lập Ban Chỉ đạo trung ương về Phòng, chống tham nhũng (năm 2013) đến nay; 4 bài phát biểu kết luận của đồng chí Tổng Bí thư tại các Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống tham nhũng các năm 2014, 2018, 2020, 2022; 5 nhóm vấn đề lớn, trọng tâm trong các bài phát biểu kết luận tại 36 phiên họp Ban Chỉ đạo, cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo. Nội dung làm rõ những vấn đề sau:
Một là, Cuốn sách đã làm rõ một số vấn đề có tính lý luận về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam:
Cuốn sách đã nhận diện về tham nhũng, tiêu cực; Tác hại của tham nhũng, tiêu cực; Vị trí, vai trò của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Tư tưởng, quan điểm, phương châm chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Nội dung, phạm vi phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Phương thức lãnh đạo, chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Cuốn sách cũng khẳng định: Tham nhũng, tiêu cực là “giặc ở trong lòng”, là “giặc nội xâm”; Tham nhũng là một trong những nguy cơ đối với Đảng Cộng sản và Nhà nước mạng Việt Nam; Tham nhũng uy hiếp sự tồn vong của chế độ; làm mất niềm tin của Nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng;
Đối với công tác phòng chống tham nhũng, tác giả cũng chỉ ra vấn đề: Phòng là cơ bản, lâu dài, chống là cấp bách, trước mắt; Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực không nghỉ, không ngừng, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai; Mục đích của việc xử lý tham nhũng, tiêu cực là để “trị bệnh cứu người”, kỷ luật một vài người để cứu muôn người, truy tố một vụ để cảnh tỉnh cả một vùng, một lĩnh vực; Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhung, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Cuốn sách đã kết luận, khẳng định đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là “một việc làm cần thiết, tất yếu, một xu thế không thể đảo ngược” nhưng cũng là nhiệm vụ hết sức khó khăn, phức tạp, cần thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị tư tưởng, tổ chức hành chính, kinh tế, hình sự; kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa với chủ động phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời những hành vi tham nhũng, tiêu cực; “không thể chỉ làm một lần là xong; ngược lại, phải làm rất kiên quyết, kiên trì, bền bỉ; làm thường xuyên, liên tục; làm đi làm lại nhiều lần như đánh răng, rửa mặt hằng ngày”; đòi hỏi “phải có quyết tâm rất lớn, thống nhất rất cao, biện pháp thực hiện quyết liệt, khả thi, chỉ đạo chặt chẽ với một phương pháp tư duy đúng đắn, tỉnh táo, bình tĩnh, không cực đoan, không để các thế lực xấu lợi dụng, xuyên tạc, kích động, phá hoại”. Từ đó đề ra các nhiệm vụ, giải pháp hướng tới mục tiêu “không thể”, “không dám”, “không muốn”, “không cần” tham nhũng, tiêu cực.
Hai là, Cuốn sách đã tổng kết thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng ở nước ta trong 10 năm qua:
Làm rõ 4 kết quả nổi bật: Phát hiện, xử lý, xây dựng, hoàn thiện thể chế; Công khai, minh bạch, kiểm soát quyền lực, xây dựng văn hóa liêm chính; Mở rộng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ra khu vực ngoài nhà nước; Tăng cường hợp tác quốc tế;
Đúc rút 08 bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: (1) Biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế, nói đi đôi với làm; (2) Phải tiến hành kiên quyết, kiên trì, không nghỉ, không ngừng; (3) Chú trọng công tác cán bộ; (4) Tích cực phòng ngừa, chủ động phát hiện, kịp thời xử lý nghiêm các sai phạm; (5) Tăng cường kiểm soát quyền lực; (6) Phát huy vai trò nòng cốt và sự phối hợp của các cơ quan chức năng phòng, chống tham nhũng; (7)Gắn phòng, chống tham nhung với xây dựng Đảng, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; (8) Các giải pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải phù hợp với đặc điểm, tình hình ở Việt Nam.
Ba là, chỉ ra những nhiệm vụ, giải pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực thời gian tới:
Chỉ ra 5 nhiệm vụ, giải pháp căn bản: (1) Tập trung xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phát huy vai trò gương mẫu, quyết liệt của người đứng đầu và tập thể lãnh đạo; (2) Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế; (3) Đẩy mạnh phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực; (4) Hoàn thiện và thực hiện nghiêm các quy định về phòng ngừa tham những; (5) Xây dựng cơ quan và đội ngũ cán bộ làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong sạch, vững mạnh; mở rộng hợp tác quốc tế; triển khai có hiệu quả hoạt động phòng, chống tham nhũng khu vực ngoài nhà nước.
Chỉ ra 05 vấn đề cấn lưu ý trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: (1) Ban Chỉ đạo và từng thành viên phải đúng vai, thuộc bài; (2) Hoàn thiện thể chế để không thể tham nhũng, tiêu cực; (3) Thi hành đồng bộ giữa kỷ luật Đảng, kỷ luật hành chính và xử lý hình sự; (4) Tập trung xử lý những khâu yếu, việc khó; (5) Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Phần thứ hai: Tiêu đề "Nhất quán phương châm: Phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực từ sớm từ xa, cả ngọn lẫn gốc" từ trang 207 đến trang 522.
Được tuyển chọn 22 bài viết, bài phát biểu được tuyển chọn từ hơn 500 bài viết, bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và về việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Trong đó, 14 bài viết về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng từ những năm đầu tiến hành đổi mới đất nước đến nay; 8 bài viết về rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trong đó có bài được viết từ những năm 70 thế kỷ XX thể hiện sự trăn trở của đồng chí về phẩm chất, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Nội dung chính:
Tác phẩm đã khẳng định: Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng: Bản chất của Đảng; Xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh; Xây dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, liêm khiết; Chống tham nhũng, tiêu cực; Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng. Việc “Rèn luyện suốt đời, thường xuyên tự soi, tự sửa” của cán bộ, đảng viên: Chỉ ra các biểu hiện, hành vi tiêu cực của cán bộ, đảng viên: sợ trách nhiệm, móc ngoặc, tham ô, làm xiếc, một sự thật nhức nhối,...;
Tác phẩm đã chỉ ra giá trị đích thực của người cán bộ, đảng viên: uy tín, mối quan hệ giữa chức vụ và uy tín, cái làm nên uy tín của đảng viên; Khẳng định chân lý: Suy cho cùng mọi thành bại đều do con người; sự nghiệp cách mạng thành bại cũng chủ yếu do cán bộ, đảng viên. Từ đó nhắc nhở, yêu cầu cán bộ, đảng viên phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, nâng cao năng lực, trình độ. Trrong phần này, cuốn sách đã rút ra thống điệp: “Vấn đề căn cơ trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là phòng ngừa từ xa, từ sớm, mà trọng tâm là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đặc biệt là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên để trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực.
Phần thứ ba: Tiêu đề "Trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”, từ trang 523 đến trang 619, đượctuyển chọn tổng hợp từ 62 ý kiến của các tầng lớp nhân dân, 10 ý kiến của đại biểu Quốc hội và 24 ý kiến của các chính khách, học giả, bạn bè quốc tế, thể hiện niềm tin tưởng sâu sắc của cán bộ, đảng viên, nhân dân, sự ghi nhận, ủng hộ của bạn bè quốc tế về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tổng Bí thư.
Được nghiên cứu về lý luận, những nội dung tổng kết từ thực tiễn, với một phong cách, ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu và có sức thuyết phục rất lớn, cuốn sách đã được đồng chí Tổng Bí thư đã đưa ra những bài học kinh nghiệm sâu sắc để toàn hệ thống chính trị của đất nước đẩy mạnh công cuộc phòng chống tham nhũng, tiêu cực một cách kiên quyết, kiên trì.
Không chỉ đề cập đến vấn đề chống tham nhũng, tiêu cực, mặc dù không đề cập một cách trực tiếp, nhưng thông qua các bài viết, các bài phát biểu được tổng hợp, cuốn sách cho chúng ta thêm những tư liệu, căn cứ vững chắc về lý luận và thực tiễn về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của đất nước ta, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay.
Có thể nói cuốn sách được coi là một cẩm nang quan trọng, là cơ sở để tiếp tục hoàn thiện lý luận về CNXH, hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới, là nhân tố quan trọng đối với sự phát triển công tác lý luận của Đảng.
Thông qua nội dung sách, người đọc có được câu trả lời cho câu hỏi lớn được đặt ra ngay từ đầu bài viết tổng quan của đồng chí Tổng Bí thư. "Vì sao chúng ta phải kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực?", cùng với đó chúng ta có được sự nhận diện đúng về tham nhũng, tiêu cực và những tác hại của nó; Người đọc cũng hiểu hiểu rõ thêm quá trình nhận thức của Đảng, Nhà nước ta về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và những kết quả mà toàn hệ thống chính trị, toàn xã hội đã đạt được cũng như xác định được những việc phải làm và cách làm trong cuộc chiến tiếp tục ngăn chặn, đẩy lùi nạn tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới. Cuộc chiến cam go, quyết liệt nhưng không thể không làm!
Giá trị của tác phẩm
Tác phẩm có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn, là sự tổng kết thực tiễn phong phú rút ra những vấn đề có tính lý luận và các bài học kinh nghiệm quý để củng cố thêm bản lĩnh, sức mạnh và niềm tin; định hướng giải pháp thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới.
Tác phẩm khẳng định thành tựu và ý nghĩa to lớn của công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nhũng năm qua với vai trò của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tiêu cực dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo, đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo, khoa học, bài bản, chắc chắn, hiệu quả. Nhiều tư tưởng, quan điểm, phương châm chỉ đạo, nguyên tắc hành động, giải pháp cơ bản để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã phát huy hiệu quả, được khẳng định qua thực tiễn, đã đúc kết, rút ra những bài học kinh nghiệm quý, có giá trị cả về lý luận và thực tiễn, trong đó, nhiều nội dung đã được cụ thể hóa, thể chế hóa thành các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Tác phẩm cho thấy sự nhất quán giữa nói và làm; sự kiên trì đấu tranh không ngưng nghỉ; sự thống nhất giữa những nung nấu nhiều năm và hành động quyết liệt trong đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để xây dựng, chỉnh đốn Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh; cho thấy tầm nhìn, sự nhất quán cùng những trăn trở, suy nghĩ của đồng chí Tổng Bí thư để có các biện pháp, giải pháp đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có hiệu quả. Tác phẩm khẳng định niềm tin, sự đồng tình, ủng hộ, cổ vũ của các tầng lớp nhân dân, đại biểu Quốc hội, chính khách, học giả nước ngoài với quyết tâm của Đảng và những chỉ đạo hiệu quả của đồng chí Tổng Bí thư trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam.
Tài liệu tham khảo:
1. Nguyễn Phú Trọng, Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, NXB Chính trị Quốc gia, Sự hật năm 2023
3. https://duk.sonla.gov.vn/index.php?module=vanban&act=view&id=394
4. https://ddt.moet.gov.vn/content/vanban/Lists/VBPQ/Attachments/1353/HD%20so%2097%20BTGTW.pdf
Nguyễn Thủy Lan