TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

CHÍNH TRỊ - KINH TẾ - XÃ HỘI

1. NGUYỄN THANH GIANG

Một số điểm nhấn trong chính sách phát triển xã hội của Trung Quốc – Nhìn từ kỳ họp lưỡng hội năm 2024

Tóm tắt: Theo thông lệ hàng năm, từ ngày 4/3/2024 - 11/3/2024, Trung Quốc đã tổ chức kỳ họp Lưỡng hội. Tại kỳ họp Lưỡng hội năm nay, Chính phủ Trung Quốc đã công bố kết quả các mặt công tác đạt được trong năm 2023, đồng thời đề ra những nhiệm vụ trọng tâm và định hướng chính sách về phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2024. Bài viết chỉ ra những điểm nhấn trong chính sách phát triển xã hội của Trung Quốc trong thời gian tới trên cơ sở phân tích những chủ trương, chính sách quan trọng về phát triển xã hội được đề cập trong Báo cáo công tác Chính phủ Trung Quốc năm 2024.

2. NGHIÊM THUÝ HẰNG – NGUYỄN THỊ THU TRANG – PHẠM THỊ HUỆ - HOÀNG THỊ THUỲ DƯƠNG

Trung Quốc trấn áp tội phạm lừa đảo qua mạng – Thực trạng và giải pháp

Tóm tắt: Trong những năm gần đây, tội phạm lừa đảo qua mạng là một vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của Chính phủ và người dân Trung Quốc, bởi trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng và cuộc cách mạng công nghệ 4.0 phát triển mạnh mẽ như hiện nay, loại tội phạm này xuất hiện ngày càng nhiều với những hình thức lừa đảo vô cùng tinh vi. Chính phủ Trung Quốc đã đưa ra các giải pháp để có thể trấn áp hiệu quả tội phạm lừa đảo qua mạng. Bài viết tập trung phân tích thực trạng tội phạm lừa đảo qua mạng tại Trung Quốc và các biện pháp được triển khai từ Trung ương, chính quyền địa phương đến sự hợp tác quốc tế trong công tác trấn áp tội phạm lừa đảo qua mạng của nước này.

QUAN HỆ ĐỐI NGOẠI

3. NGUYỄN QUANG LINH

Thương mại nông sản giữa Việt Nam – Trung Quốc nhìn từ các chỉ số thương mại

Tóm tắt: Trung Quốc luôn là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong giai đoạn 2012-2023. Xu hướng tăng trưởng liên tục trong thương mại nông sản giữa Việt Nam và Trung Quốc đã đưa Trung Quốc trở thành thị trường tiềm năng và quan trọng cho hàng nông sản Việt Nam. Trong bối cảnh biến động của thị trường toàn cầu, quan hệ thương mại nông sản giữa Việt Nam và Trung Quốc cũng chịu nhiều tác động. Từ góc nhìn về các chỉ số thương mại như RCA, ES, CAGR, bài viết đưa ra một số nhận định về mức độ cạnh tranh và tương quan trong thương mại nông sản giữa Việt Nam và Trung Quốc, nghiên cứu tác động sơ bộ của Hiệp định RCEP đến thương mại nông sản song phương giữa hai nước, từ đó đề xuất giải pháp hiệu quả cho doanh nghiệp xuất khẩu nông sản của Việt Nam.

4. NGUYỄN TUẤN BÌNH

Nhìn lại mối quan hệ Trung Quốc – Myanmar trong thập niên thứ hai của thế kỷ XXI

Tóm tắt: Quan hệ Trung Quốc - Myanmar là một mối quan hệ lâu đời, được thiết lập từ giữa thế kỷ XX, và đến nay đã phát triển hợp tác trên nhiều lĩnh vực từ chính trị - ngoại giao, kinh tế đến an ninh quân sự. Quan hệ giữa Trung Quốc và Myanmar gần đây, đặc biệt là ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Chính phủ Myanmar, đã trở thành chủ đề được quan tâm trên chính trường quốc tế. Bài viết tập trung làm rõ thực trạng quan hệ Trung Quốc - Myanmar trong thập niên thứ hai của thế kỷ XXI trên một số lĩnh vực chủ yếu gồm chính trị - ngoại giao, thương mại, đầu tư và an ninh – quốc phòng.

 LỊCH SỬ - VĂN HOÁ

5. PHẠM XUÂN CÔNG – VĂN NGỌC THÀNH

Bàn về yếu tố Tây Tạng trong cuộc Chiến tranh Biên giới Trung Quốc - Ấn Độ năm 1962

Tóm tắt: Tranh chấp, xung đột và chiến tranh liên quan đến biên giới giữa Trung Quốc và Ấn Độ là một vấn đề lớn trong quan hệ quốc tế thời hiện đại. Tranh chấp lãnh thổ giữa hai quốc gia được gọi là “rồng Hoa - hổ Ấn” diễn ra ngay từ khi hai nước này thoát khỏi sự cai trị của chủ nghĩa thực dân phương Tây. Đinh điểm của tranh chấp này chính là cuộc chiến tranh biên giới vào tháng 10 và 11/1962. Cuộc chiến tranh này xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân, từ những yếu tố khách quan đến những yếu tố chủ quan của hai nước, trong đó có yếu tố Tây Tạng. Bài viết này tập trung phân tích vị trí chiến lược của Tây Tạng, chính sách của Ấn Độ và Trung Quốc đối với Tây Tạng để chỉ ra vai trò của Tây Tạng trong xung đột Trung Quốc - Ấn Độ, đặc biệt là trong cuộc chiến tranh giữa hai nước vào năm 1962.

6. PHAN KIỀU HẠNH

Kinh nghiệm ứng dụng công nghệ AI trong giáo dục của Trung Quốc

Tóm tắt: Trung Quốc được coi là nước tiên phong trong việc phát triển, ứng dụng các phương pháp trí tuệ nhân tạo và giải pháp số hóa trong mọi lĩnh vực của đời sống, trong đó có giáo dục. Bài viết phân tích lợi ích của trí tuệ nhân tạo trong giáo dục cũng như các chiến lược ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục của Chính phủ Trung Quốc, từ đó nhận định về một số thách thức đối với Việt Nam trong tiến trình cải cách, số hóa nền giáo dục, hướng tới hội nhập quốc tế.

DIỄN ĐÀN TRAO ĐỔI

7. BÙI HẢI ĐĂNG – LỤC MINH TUẤN

Trung Quốc với việc xây dựng “Cộng đồng đại dương chia sẻ tương lai” ở Biển Đông

Tóm tắt: Trung Quốc hiện đang có xu hướng trở thành quốc gia đưa ra các sáng kiến toàn cầu cùng nhiều dự án lớn trong khu vực và tận dụng các nền tảng này như một năng lực vượt trội để thu hút sự tham gia của các nước nhỏ. Các nước nhỏ do không có đủ năng lực thể chế để kiến tạo các dự án tương ứng nên sẽ tiếp nhận thụ động theo xu hướng bất đối xứng. Đối với mục tiêu kiến tạo “Cộng đồng đại dương chia sẻ tương lai (MCSF)” được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề xuất từ năm 2019, hiện nước này đang cùng lúc triển khai cả ba trụ cột hợp tác nhằm thể hiện các năng lực vượt trội của Trung Quốc trong lĩnh vực hợp tác phát triển, hợp tác văn hóa và an ninh ở Biển Đông. Bài viết này phân tích quá trình Trung Quốc xác lập và xây dựng một MCSF ở Biển Đông qua 03 nội dung chính: (1) Sự chuyển đổi trọng tâm của Trung Quốc trong chiến lược Biển Đông, (2) Xu hướng “kinh tế hóa” trong trật tự hàng hải do Trung Quốc kiến tạo ở Biển Đông, (3) Sự định hình MCSF với 3 trụ cột.

ĐIỂM SÁCH

8.  Phát triển lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech) của Trung Quốc và một số hàm ý cho Việt Nam của TS Nguyễn Thị Hạ

Tóm tắt: Cuốn sách cung cấp cho bạn đọc một góc nhìn đầy đủ, toàn diện về lịch vực Fintech, đặc biệt là sự phát triển FinTech ở Trung Quốc. Cuốn sách gồm 3 chương với nội dung chính sau: (1) những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển công nghệ tài chính; (2) về thực trạng phát triển lĩnh vực công nghệ tài chính ở Trung Quốc; (3) Một số hàm ý cho Việt Nam.

9. Biển Đông từ góc nhìn lợi ích của các Quốc gia trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương của TS Bùi Thị Thu Hiền (Chủ biên)

Tóm tắt: Cuốn sách được chia thành 11 chương, 369 trang phân tích vị trí địa – chiến lược và tầm quan trọng chiến lược của Biển Đông đối với các quốc gia châu Á – Thái Bình Dương. Lợi ích của các quốc gia trên thế giới tại Biển Đông như Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Ấn Độ và một số các quốc gia trong khu vực ASEAN như: Philippines, Malaysia, Indonesia, Việt Nam. Với vai trò và ảnh hưởng to lớn của Biển Đông đối với an ninh, kinh tế, chính trị, ngoại giao, quân sự của Việt Nam cuốn sách đưa ra một số kiến nghị chính sách cụ thể cho Việt Nam.