TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

NGUYỄN THỊ HỒNG LAM, VÕ XUÂN VINH

Chính sách của Philipines đối với Hoa Kỳ và Trung Quốc dưới thời Tổng thống Marcos Jr.

Tóm tắt: Kế từ khi chính thức nhậm chức vào tháng 2/2022, tân Tống thống Philippines Marcos Jr. đã có những điều chỉnh khá rõ trong chính sách đối ngoại đối với hai quốc gia Hoa Kỳ và Trung Quốc. Khác với tiền nhiệm của mình, Tổng thống Marcos Jr. đã đưa ra các chính sách cứng rắn hơn với Trung Quốc và nỗ lực tái thiết lập quan hệ với Hoa Kỳ để có thể đạt được nhiều lợi ích hơn cho quốc gia trong bối cảnh cạnh tranh sức mạnh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang tăng lên. Bài viết tìm hiểu quan điểm chính sách cũng như quá trình triển khai chính sách đối ngoại của Philippines đối với Hoa Kỳ và Trung Quốc dưới thời Tổng thống Marcos Jr., từ đó đưa ra một số nhận xét, đánh giá về chính sách này.

PHAN CAO QUANG ANH, NGUYỄN TUẤN ANH, LÊ PHƯƠNG HOA

Chính sách phát triển kinh tế số ở Thái Lan và một số hàm ý cho Việt Nam

Tóm tắt: Trong mười năm gần đây, Thái Lan đã ghi nhận nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế số, trở thành quốc gia đứng thứ hai Đông Nam Á về giá trị kinh tế số và đang đặt mục tiêu vươn lên nhóm hàng đầu thế giới. Đây là thành quả của định hướng và những chính sách phù hợp khi thế giới vừa chuyển mình từ thời kỳ công nghiệp 3.0 lên 4.0. Những chính sách phát triển kinh tế số của Thái Lan bắt đầu từ đổi mới thể chế, tạo sân chơi và công cụ để thúc đẩy sự phát triển của số hóa. Bài viết này tập trung xem xét sự hình thành, hoàn thiện và đánh giá những thành tựu cũng như hạn chế của chính sách phát triển kinh tế số của Thái Lan, từ đó đề xuất một số hàm ý cho Việt Nam trong xây dựng chính sách phát triển kinh tế số.

HÀ LÊ HUYỀN

Định vị Thái Lan trong chính sách đồi ngoại của Ấn Độ dưới thời Thủ tướng Narendra Modi (2014 - 2024)

Tóm tắt: Một thập kỷ cầm quyền của Thủ tướng Narendra Modi (2014 - 2024), Ấn Độ đã có những phát triển ngoạn mục ở trong nước cũng như tạo được một vị thế mới trên trường quốc tế. Từ vị trí thứ 11 trong các nền kinh tế thế giới, Ấn Độ đã vươn lên trở thành một trong năm nền kinh tế đứng đầu vào năm 2023. Ấn Độ đặt mục tiêu trở thành một trong ba nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2030, một trung tâm quyền lực toàn cầu và là quốc gia phát triển vào năm 2047, khi nước này kỷ niệm 100 năm Độc lập. Chính sách đối ngoại là một trong những công cụ quan trọng để Ấn Độ hiện thực hóa mục tiêu này. Khi Thủ tướng Modi lên cầm quyền, ông đã nhanh chóng điều chỉnh, nâng cấp các chính sách đối ngoại cho phù hợp với tình hình mới và ngày càng can dự vào khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Thái Lan được xem là một trong những đối tác ưu tiên nhận được sự quan tâm của Ấn Độ trong chính sách đối ngoại hiện nay. Bài viết sau đây phân tích chính sách đổi ngoại của Ấn Độ dưới thời Thủ tướng Modi (2014 - 2024), từ đó định vị Thái Lan trong chính sách đối ngoại của Ấn Độ giai đoạn này.

VŨ THỊ HẢI HÀ

Quan hệ Campuchia - Trung Quốc trong những năm gần đây: Thực trạng và triển vọng

Tóm tắt: Trong những thập niên gần đây, quan hệ song phương Campuchia - Trung Quốc ngày càng được thắt chặt. Với những ảnh hưởng ngày càng mãnh mẽ tại Campuchia, Trung Quốc đã nhanh chóng trở thành đối tác kinh tế và chính trị số một của nước này và quan hệ Campuchia - Trung Quốc đã được đẩy lên một tầm cao mới vào năm 2010 khi hai nước nâng cấp quan hệ lên thành đối tác hợp tác chiến lược toàn diện. Kể từ đó đến nay, mỗi quan hệ Campuchia - Trung Quốc ngày càng trở nên sâu rộng trên nhiều lĩnh vực: chính trị. ngoại giao; an ninh, quốc phòng; kinh tế; văn hóa - xã hội. Bài viết khái quát lại thực trạng quan hệ Campuchia - Trung Quốc trong những năm gầnđây, đồng thời đưa ra một số dự báo về triển vọng quan hệ giữa hai nước trong thời gian tới.

LỘC THỊ THUỶ

Cạnh tranh Mỹ - Trung Quốc tại tiểu vùng Mekong từ năm 2017 đến nay

Tóm tắt: Cạnh tranh giữa Mỹ với Trung Quốc tại tiểu vùng Mekong đã được hình thành và phát triển từ lâu nhưng phải đến thời Tổng thống Trump (2017 - 2021), Tổng thống Biden (2021 - 2024) và Chủ tịch Tập Cận Bình (2013 -2024), sự cạnh tranh này mới diễn ra mạnh mẽ, sâu sắc và toàn diện trên nhiều lĩnh vực, nhất là khi cả hai đều coi khu vực này là điểm tựa cho chiến lược kiểm soát Đông Nam Á, Đông Á - Thái Bình Dương và chiến lược toàn cầu của mình. Trong bài viết này tác giả tập trung làm rõ vai trò của tiểu vùng Mekong đối với Mỹ và Trung Quốc. Sau đó, đi sâu phân tích sự cạnh tranh này và đưa ra một số tác động đối với tiểu vùng Mekong.

PHẠM THỊ KIM HUẾ

Hợp tác phát triển thực phẩm và đồ uống Halạl giữa Australia và một số quốc gia Đông Nam Á

Tóm tắt: Quan hệ hợp tác giữa Australia và ASEAN trải qua 50 năm hình thành và phát triển (1974 - 2024), trong đó quan hệ hợp tác của Australia với một số quốc gia Islam giáo ở khu vực như: Indonesia, Malaysia và Brunei phát triển khá nối bật, đặc biệt liên quan đến hợp tác phát triển thực phẩm và đồ uống Halal (Halal F&B). Với dân số Islam giáo chiếm tỷ lệ không đáng kể, song Australia hiện nay là một trong những nước xuất khẩu Halal F&B chính cho các quốc gia Islam giáo này, với giá trị thương mại lên đến hàng tỷ USD mỗi năm. Dựa trên những tài liệu thứ cấp của các tổ chức đáng tin cậy, bài viết sử dụng phương pháp định tính, tổng hợp, phân tích, so sánh và đánh giá để làm rõ câu hỏi nghiên cứu: Thực phẩm và đồ uống Halal là gì? Nhân tố nào tác động đến hợp tác phát triển Halal F& B của Australia với các quốc gia Islam giáo ở Đông Nam Á? Thực trạng hợp tác ra sao? Từ đó, bài viết đưa ra những hàm ý cho Việt Nam.

ĐỖ HẢI NINH

So sánh tiếu thuyết Nghiệt duyên của Thommayanti (Thái Lan) và Con ngựa Mãn Châu của Nguyễn Quang Thân (Việt Nam) từ góc nhìn nghiên cứu giới

Tóm tắt: Bài viết so sánh tiểu thuyết Con ngựa Mãn Châu của tác giả Nguyễn Quang Thân sáng tác năm 2001 và Nghiệt duyên (Koo Kam) của tác giả Thommayanti sáng tác năm 1969 từ góc nhìn nghiên cứu giới. Qua câu chuyện về tình yêu, chiến tranh và số phận của các nhân vật trong hai cuốn tiểu thuyết, bài viết tập trung làm sáng tỏ vị thế của người phụ nữ Việt Nam và Thái Lan trong nỗ lực vượt lên những định kiến và trì níu của văn hóa truyền thống, trong sự lựa chọn tình yêu, lẽ sống và khát vọng tự do. Cùng là những người thuộc "giới tính thứ hai" (Beauvoir), sinh ra trong xã hội ảnh hưởng nặng nề của chế độ gia trưởng nhưng việc hấp thụ tri thức hiện đại và văn hóa phương Tây đã hình thành ý thức nữ quyền ở những người phụ nữ Đông Nam Á trong hai tác phẩm này. Việc so sánh hai cuốn tiểu thuyết từ góc nhìn nghiên cứu giới cũng làm nổi bật những tương đồng và khác biệt về lịch sử, văn hóa, đặc tính của đất nước và con người Việt Nam, Thái Lan.

HOÀNG THẾ ANH

Tác động của cục diện khu vực đến đầu tư, liên kết thương mại tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương và hàm ý đổi với Việt Nam

Tóm tắt: Bài viết tiếp cận từ góc độ phán đoán cục diện cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc tác động đến đầu tư, liên kết thương mại ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Kết quả cho thấy: Về đầu tư, có sự chuyển dịch đầu tư ra khỏi Trung Quốc sang các nước trong khu vực; Trung Quốc và Mỹ cạnh tranh đầu tư vào khu vực. Về thương mại, phân mảnh liên kết thương mại đang diễn ra thông qua các hiệp định thương mại; Trung Quốc tiếp tục gia tăng liên kết thương mại với các nước ASEAN và giảm dần liên kết thương mại với Mỹ và một số nước phương Tây; chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc tạo ra các quốc gia trung gian cho quan hệ thương mại Trung - Mỹ; Mỹ và các nước phương Tây xây dựng những liên kết khu vực mới ngoài Trung Quốc. Xu thế này vừa đem lại cơ hội cho Việt Nam trong việc đa dạng hóa hội nhập quốc tế, nhưng cũng làm cho Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức về lựa chọn đối tác, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC

"Kinh nghiệm của các nước về đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng biên giới đất liền và bài học cho Việt Nam"

ĐIỂM SÁCH

Southeast Asia – North Korea Relations: Dynamics, connections and strategic ambivalence (Quan hệ Đông Nam Á – Triều Tiên: động lực, mối liên kết và sự mơ hồ chiến lược)