TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

CHÍNH TRỊ - AN NINH CHÂU ÂU

1. ĐINH CÔNG TUẤN

Bầu cử Tổng thống Nga năm 2024

Tóm tắt: Bài viết đi sâu phân tích bối cảnh, những diễn biến và kết quả bầu cử Tổng

thống Nga năm 2024, những ưu tiên chính sách trong nhiệm kỳ mới và mối quan hệ hợp tác, đối tác chiến lược Việt Nam - Liên bang Nga trong tương lai.

2. ĐINH LÊ HỒNG GIANG & NGUYỄN CHIẾN THẮNG

Một số động thái bước đầu "thoát Nga" về năng lượng và thương mại của EU kể từ xung đột Nga-Ukraine

Tóm tắt: Kể từ khi Nga tiến hành "chiến dịch quân sự đặc biệt" trên lãnh thổ Ukraine,

các quốc gia Liên minh Châu Âu (EU) đã thực thi nhiều biện pháp nhằm trừng phạt và cô lập Nga toàn diện với mục tiêu ngăn chặn nước này leo thang xung đột trong khu vực. Tuy nhiên, hợp tác giữa Nga và EU trong lĩnh vực năng lượng và thương mại từ lâu vốn mang tính chiến lược, do vậy kế hoạch thoát ly khỏi Nga của EU trên các lĩnh vực đã nêu trở nên cấp bách. Bài viết phân tích và đánh giá hợp tác EU-Nga về năng lượng và thương mại từ xung đột Nga- Ukraine giai đoạn 2022-2023, trên cơ sở đó đưa ra một số hàm ý chính sách đối với Việt Nam.

KINH TẾ- PHÁP LUẬT CHÂU ÂU

3. HỒ THỊ THU HUYÊN

Chuyên đối việc làm và kỹ năng trong nền kinh tế xanh ở EU

Tóm tắt: Việc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và carbon thấp tạo ra nhiều tác động

đến thị trường lao động, việc làm và đòi hỏi phải có những kỹ năng mới trong nhiều loại hình công việc. Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) nhận định thiếu kỹ năng lao động có thể là một rào cản chính cho quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và tạo việc làm xanh. Do đó, từ nhiều năm qua, EU đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cho quá trình này.

4. CHU THỊ TRINH

Cam kết về quyền tự do liên kết và thương lượng tập thể trong CPTPP và EVFTA: Nhận thức - phân tích - bình luận

Tóm tắt: Quyền tự do liên kết và thương lượng tập thể là nhóm quyền về kinh tế xã hội và

văn hóa được quy định trong hành lang pháp lý quốc tế, được các quốc gia trên thế giới ghi nhận và bảo đảm thực hiện. Việc Việt Nam tham gia các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới mở ra nhiều cơ hội trong phát triển kinh tế - xã hội, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức, trong đó có việc đảm bảo thực hiện các cam kết về lao động theo yêu cầu của các FTA thế hệ mới, đặc biệt là hoàn thiện hành lang pháp lý để đảm bảo thực hiện các tiêu chuẩn lao động quốc tế. Bài viết phân tích các yêu cầu của các FTA thế hệ mới đối với các cam kết về quyền tự do liên kết và thương lượng tập thể; việc nội luật hóa các cam kết này trong pháp luật lao động Việt Nam; từ đó, đề xuất các giải pháp để thực hiện có hiệu quả các cam kết về quyền tự do liên kết và thương lượng tập thể theo yêu cầu của CPTPP và EVFTA.

LỊCH SỬ - VĂN HÓA - XÃ HỘI CHÂU ÂU

5. TRẦN THIỆN THANH

Nguyên nhân thúc đẩy người Anh di cư sang Bắc Mỹ thế kỷ XVII-XVIII

Tóm tắt: So với một số quốc gia châu Âu khác, Anh không phải là nước đầu tiên đặt

chân lên châu Mỹ, cũng không phải là nước đầu tiên xác lập được các khu định cư ở Đông Bắc Mỹ. Tuy nhiên, cho đến giữa thế kỷ XVIII, địa vị thống trị vùng Đông Bắc Mỹ cuối cùng lại thuộc về Anh. Một trong những nguyên nhân quan trọng góp phần lý giải sự thành công này là công cuộc khẩn thực của nước Anh có cơ sở kinh tế-xã hội vững chắc. Trong nhiều yếu tố góp phần tạo nên tính vững chắc đó có vai trò của một bộ phận người dân Anh di cư đến Bắc Mỹ. Những nỗ lực của họ nhằm tạo lập cuộc sống ở vùng đất mới này đã góp phần làm cho các vùng đất thực dân Anh "đứng vững bằng đôi chân của mình", tạo ưu thế trong quá trình cạnh tranh với các nước châu Âu trong một chừng mực nhất định cũng là một căn nguyên lý giải xu hướng ly khai của các thuộc địa Bắc Mỹ khỏi chính quốc Anh. Trong diễn trình của nhiều chuỗi sự kiện đó, bài viết tập trung phân tích những biến động sâu sắc về kinh tế, chính trị, tôn giáo ở nước Anh và sức hút đến từ Đông Bắc Mỹ để lý giải nguyên nhân thúc đẩy người Anh di cư sang Bắc Mỹ thế kỷ XVII-XVII.

6. PHẠM THỊ THU HUYỄN & NGUYỄN THỊ MỸ HẠNH

Vấn đề nhập cư bất hợp pháp của nước Anh: Thực trạng và giải pháp

Tóm tắt: Hiện nay, nước Anh đang phải đối mặt với làn sóng di cư bất hợp pháp. Mặc dù chính phủ Anh đã có nhiều chính sách đối với người nhập cư, nhưng năm 2023, Luật nhập cư bất hợp pháp đã được đưa ra nhằm hạn chế dòng người di cư đến quốc gia này và đã gây ra ảnh hưởng không nhỏ đến quyền bảo vệ tị nạn của người di cư trái phép. Trong khuôn khổ bài viết này, các tác giả tập trung nghiên cứu vấn đề nhập cư bất hợp pháp vào nước Anh, góp phần tìm hiểu tình hình nhập cư trái phép cũng như các biện pháp mà chính phủ Anh đã triển khai.

7. NGUYỄN MINH SƠN

Tướng Navarre và Điện Biên Phủ - Dấu chấm hết cho một cuộc chiến tranh phi nghĩa kéo dài đối với nước Pháp

Tóm tắt: Ngày 7 tháng 5 năm 1953, được sự đồng thuận của Mỹ, Pháp cử tướng Henry Eugène Navarre sang làm Tổng Tư lệnh quân đội viễn chinh Pháp ở Đông Dương. Theo lời của tướng Navarre, đây là một "vinh dự khủng khiếp rơi xuống vai ông trong một tình cảnh bất ngờ" bởi vì chuyến sang Đông Dương lần này của Navarre trên cương vị của một Tổng Tư lệnh là rất nặng nề và muôn vàn khó khăn. Tướng Navarre bằng mọi phương cách phải tìm ra cho được một "lối thoát trong danh dự" vì nước Pháp đang lún lầy trong một cuộc chiến tranh xâm lược phi nghĩa kéo dài qua sáu nhà lãnh đạo chính trị của Pháp ở Đông Dương và sáu tướng Tổng Tư lệnh mà chưa tìm ra phương cách để đi đến chiến thắng với tư cách là vị Tổng Tư lệnh thứ bảy của quân đội viễn chinh Pháp ở Đông Dương, tướng Navarre làm sao để đưa nước Pháp ra khỏi cuộc chiến tranh này trong "danh dự"? Hay đây chính là dấu chấm hết cho cuộc chiến tranh xâm lược phi nghĩa kéo dài đối với nước Pháp?

MÔI TRƯỜNG & PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CHÂU ÂU

8. NGUYỄN HẢI HOÀNG ĐỨC & ĐẶNG NGUYỄN VÂN TRANG

Quản trị địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội ở Ba Lan

Tóm tắt: Nhằm đảm bảo "bắt kịp" với các nước thành viên EU phát triển, trong thời gian

vừa qua, Ba Lan đã đưa ra nhiều chính sách kinh tế, lao động, việc làm, dịch vụ, trợ cấp nông nghiệp, cạnh tranh, đồng thời tiếp tục đổi mới mô hình quản trị, thể chế, luật pháp, chuyển đổi sang mô hình kinh tế thị trường, phát triển cơ sở hạ tầng, thu nhập, phát triển môi trường phát triển bền vững, thu hẹp sự phát triển giữa khu vực đô thị, khu vực nông thôn... Vì thế, Hiến pháp Ba Lan đã xác định thẩm quyền, chức năng, đối mới mô hình quản trị địa phương phù hợp với Hiến chương Châu Âu về quản trị địa phương (năm 1985). Bài viết khái quát lịch sử phát triển địa phương và vai trò của quản trị địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội ở Ba Lan trong thời gian vừa qua.

9. TRẦN THỊ KHÁNH HÀ

Phát triển du lịch bền vững: Trường hợp đô thị Venice, Italia

Tóm tắt: Di sản văn hóa là một nguồn tài nguyên quan trọng trong phát triển du lịch, tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, chính du lịch đã gây tổn hại cho các di sản. Mối quan hệ giữa bảo tồn di sản văn hóa và phát triển du lịch theo hướng bền vững trong nhiều năm trở lại đây đã thu hút sự quan lớn của các tổ chức quốc tế và các nước. Trường hợp Di sản văn hóa thế giới Venice, nơi thu hút khách du lịch quốc tế hàng đầu của Italia, cho thấy giữa lý tưởng phát huy giá trị di sản trong phát triển du lịch bền vững và lợi ích kinh tế do ngành công nghiệp này mang lại có khoảng cách không nhỏ. Để đạt được sự cân bằng giữa bảo tồn và phát triển cần có sự thoả hiệp giữa các mục tiêu cũng như sự quản lý, giám sát chặt chẽ của các bên liên quan, nhất là phải có khuôn khổ pháp lý và những công cụ luật pháp cần thiết.

10. HÀ HOÀNG HẢI & HOÀNG PHƯƠNG QUỲNH & NGUYỄN MAI TRANG

Cách thức ứng phó với khủng hoảng năng lượng của Liên minh Châu Âu

Tóm tắt: Đại dịch COVID-19 và xung đột Nga - Ukraine đã làm trầm trọng thêm cuộc

khủng hoảng năng lượng tại châu Âu. Điều này dẫn đến lạm phát và nguy cơ mất an ninh năng lượng ở các nước thành viên của Liên minh Châu Âu. Nhằm giải quyết nhu cầu về năng lượng của Khối, EU đang định hình và đẩy nhanh các chiến lược về an ninh năng lượng. Bài viết chỉ ra bối cảnh, nguyên nhân của cuộc khủng hoảng năng lượng tại châu Âu, phân tích những biện pháp ứng phó mà EU đã áp dụng, từ đó đánh giá tính hiệu quả của các giải pháp.

VIỆT NAM & CHÂU ÂU

11. CHỬ THỊ NHUẬN & HOA HỮU CƯỜNG

Chính sách khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo của Phần Lan

Tóm tắt: Trong những năm gần đây, Phần Lan luôn ở nhóm 10 quốc gia hàng đầu thế giới về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) và Chỉ số cạnh tranh toàn cầu (GIC), cụ thể được xếp hạng thứ 7 trong Bảng xếp hạng Năng lực Đổi mới Toàn cầu 2021 (The World Bank, 2024), thứ 2 trong Chỉ số Đổi mới Châu Âu 2020 và thứ 3 trong Chỉ số Cạnh tranh Toàn cầu 2019. Các chỉ số về hiệu quả của các tổ chức công, hệ thống giáo dục đại học, mức độ đôi mới sáng tạo của doanh nghiệp, công bố và trích dẫn quốc tế, hợp tác công - tư của Phần Lan cũng luôn đứng hàng đầu thế giới. Có được những thành công này là nhờ vào việc Phần Lan đã quan tâm và đầu tư vào chính sách khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong một thời gian dài. Bài viết đi phân tích những động thái của Phần Lan để thúc đẩy chính sách khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo phát triển.

12. TRẦN TRỌNG ĐỨC & VŨ THÙY LINH & NGUYỄN XUÂN

THÀNH VINH & ĐỒNG THỊ HOÀNG YẾN & PHAN HIỂN & NGUYỄN LÊ BÁCH NHÂN

Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định áp dụng Metaverse vào thương mại điện tử của các doanh nghiệp tại Việt Nam

Tóm tắt: Metaverse được đề cập đến như một vũ trụ thực tế ảo. Metaverse có rất nhiều

tiềm năng đề ứng dụng vào xã hội, và cũng đã được áp dụng ở nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, có rất ít hoặc chả có nghiên cứu nào đề cập đến khả năng và ý định áp dụng công nghệ Metaverse vào lĩnh vực thương mại điện tử. Nghiên cứu này nhằm đưa ra các yếu tố tác động đến ý định áp dụng, từ đó tác động đến hành vi áp dụng công nghệ Metaverse vào thương mại điện tử của các doanh nghiệp tại Việt Nam. Với bộ dữ liệu hơn 330 phiếu khảo sát, chủ yếu là các cá nhân từ các doanh nghiệp có lĩnh vực thương mại điện tử và áp dụng mô hình CB - SEM, kết quả cho rằng các yếu tố này có tác động đáng kể đến ý định áp dụng công nghệ Metaverse. Nghiên cứu này góp phần giúp các doanh nghiệp có những chiến lược đổi mới công nghệ để theo kịp xu hướng hiện nay.

13. NGUYỄN THỊ KIM CHI & LÝ HOÀNG MAI

Đào tạo, phát triển nhân lực số trong nền kinh tế số ở Việt Nam: Thực trạng và giải pháp

Tóm tắt: Việt Nam đang trong quá trình thúc đẩy chuyển đổi số, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia số vào năm 2030. Trong hành trình đó, nguồn nhân lực số (NNLS) đóng vai trò cốt lõi, quyết định sự thành công của chuyển đổi số. NNLS là lực lượng chủ yếu để triển khai và hiện thực hóa nền kinh tế số (KTS), quyết định sự tồn tại của nền KTS, có năng lực làm chủ các thiết bị công nghệ số, vận hành nó trong quá trình sản xuất, kinh doanh và các hoạt động khác của nền kinh tế. Bài viết phân tích thực trạng phát triển NNLS của Việt Nam hiện nay và đưa ra một số giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực (NNL) số của Việt Nam trong thời gian tới.