TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

1. NGUYỄN DUY DŨNG

Chính sách Phương Nam mới - bước đột phá trong chiến lược đối ngoại của Hàn Quốc đối với ASEAN.

Tóm tắt: Hàn Quốc - ASEAN vốn có quan hệ từ khá lâu, song chủ yếu tập trung vào lĩnh vực kinh tế. Chỉ từ khi Tổng thống Moo Jae In khởi xướng Chính sách phương Nam mới (New Southern policy - NSP) vào ngày 9/11/2017, chính sách đối ngoại của Hàn Quốc đối với ASEAN mới có bước đột phá. Bài viết phân tích và làm rõ sự thay đổi có tính bước ngoặt thể hiện trên ba khía cạnh chủ yếu: (i) Khẳng định việc giữ gìn và tiếp tục phát triển mối quan hệ truyền thống Hàn Quốc - ASEAN; (ii) Tạo bước phát triển toàn diện và bền vững các mối quan hệ trong nhiều lĩnh vực; (iii) Tiếp tục ủng hộ Cộng đồng ASEAN (AC), đánh giá cao thực lực và vai trò của ASEAN trong khu vực. Dù sẽ đối mặt với không ít khó khăn thách thức song quan hệ Hàn Quốc - ASEAN nói chung, chính sách NSP nói riêng sẽ hứa hẹn gặt hái nhiều kết quả tốt đẹp trong thời gian tới.

2. HUỲNH TÂM SÁNG - TRẦN HOÀNG NHUNG

Đông Nam Á trong cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung: Nghiên cứu trường hợp mạng 5G.

Tóm tắt: Bài viết tìm hiểu nhận thức và lựa chọn của các quốc gia Đông Nam Á trước cạnh tranh Mỹ -Trung trong lĩnh vực mạng không dây thế hệ thứ năm (5G), bước đầu lý giải hành vi ứng xử của các quốc gia trong khu vực cũng như các tác động an ninh kèm theo. Từ trường hợp các quốc gia Đông Nam Á, các tác giả bước đầu nhìn nhận và đánh giá về lợi thế và hạn chế của Mỹ và Trung Quốc trong quá trình cạnh tranh chiến lược trên lĩnh vực 5G. Cuối cùng, những quỹ đạo chiến lược trong cạnh tranh mạng 5G giữa hai cường quốc và những hàm ý an ninh cho khu vực Đông Nam Á cũng được xem xét.

3. TRƯƠNG QUANG HOÀN

Thực trạng quan hệ kinh tế Australia - ASEAN trong những năm gần đây.

Tóm tắt: Bài viết tập trung phân tích, đánh giá thực trạng quan hệ kinh tế giữa Australia và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) những năm qua, từ đó đưa ra một số hàm ý chính sách để thúc đẩy hợp tác kinh tế giữa hai bên thời gian tới đây. Trong lĩnh vực thương mại, tổng trao đổi thương mại hàng hóa Australia - ASEAN năm 2018 tăng mạnh so với đầu những năm 2000 nhưng giai đoạn này thương mại giữa hai bên có nhiều thời điểm sụt giảm, chủ yếu bởi tác động bất lợi từ môi trường kinh tế bên ngoài. Bên cạnh đó, cơ cấu thương mại Australia - ASEAN vẫn bao gồm nhiều mặt hàng tài nguyên thiên nhiên, hàng công nghiệp thâm dụng yếu tố lao động phổ thông và công nghệ thấp. Trong lĩnh vực đầu tư, thị phần đầu tư của Australia và ASEAN trên tổng đầu tư bên ngoài vào mỗi bên sụt giảm đáng kể qua thời gian. Vì thế, việc thúc đẩy quan hệ kinh tế Australia - ASEAN thời gian tới đây đòi hỏi hai bên xây dựng các động lực hợp tác mới.

4. NGUYỄN HỒNG NHUNG

An ninh nguồn nước của Lào: Thực trạng và Thách thức.

Tóm tắt: Báo cáo Phát triển Nguồn nước châu Á của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho thấy thực trạng an ninh nguồn nước Lào đang dần được cải thiện. Có nhiều nhân tố khác nhau ảnh hưởng đến an ninh nguồn nước của Lào, bao gồm nguồn cung nước, biến đổi khí hậu, việc sử dụng nước, hoạt động phát triển kinh tế, quy mô dân số và vấn đề quản lý nguồn nước. Dưới tác động của các nhân tố này, an ninh nguồn nước của Lào đang phải đối mặt với một số thách thức trong quá trình đảm bảo an ninh nguồn nước quốc gia theo hướng bền vững và bao trùm. Trên cơ sở trình bày thực trạng an ninh nguồn nước của Lào, bài viết phân tích các nhân tố tác động đến thực trạng đó và chỉ ra những thách thức mà chính phủ nước này đang phải đối mặt.

5. HỒ THỊ THÀNH

Cải cách tư pháp ở Indonesia.

Tóm tắt: Sau khi chế độ Trật tự Mới sụp đổ, vấn đề cải cách tư pháp trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm của công cuộc cải cách chính trị theo hướng dân chủ ở Indonesia. Cải cách tư pháp được thực hiện qua việc thiết lập thêm Tòa án Hiến pháp và các tòa án đặc biệt, áp dụng cơ chế tự quản lý hành chính, thay đổi cơ chế tuyển chọn và bổ nhiệm các thẩm phán, ban hành các quy định về tính minh bạch và giải trình trong hoạt động của cơ quan tư pháp. Nhờ đó, cơ quan tư pháp Indonesia trở nên độc lập hơn, đồng thời tính minh bạch và trách nhiệm trong hoạt động tư pháp được cải thiện trong thực tế. Dù hoạt động của cơ quan tư pháp Indonesia cho đến nay còn nhiều hạn chế, song những cải cách này đã đóng góp nhất định vào việc thúc đẩy tiến trình dân chủ hóa ở Indonesia.

6. NGUYỄN XUÂN HƯNG, NGUYỄN THỊ THANH TÂM

Ảnh hưởng của Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN tới hoạt động nhập khẩu ô tô tại Việt Nam.

Tóm tắt: Trên cơ sở nội dung cơ bản của Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) và bằng số liệu thống kê từ năm 2010 đến nay về thị trường ô tô Việt Nam nói chung và tình hình nhập khẩu ô tô tại Việt Nam nói riêng, bài viết phân tích và đánh giá tác động của Hiệp định ATIGA đối với nhập khẩu ô tô và thách thức với ngành ô tô trong nước. Từ đó, đề xuất một số giải pháp về chính sách đối với Chính phủ và các doanh nghiệp trong nước trong việc tận dụng cơ hội mà Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN mang lại.

7. KIM NGỌC THU TRANG

Hợp tác Đông Á sau Chiến tranh Lạnh và vai trò của Việt Nam.

Tóm tắt: Những năm đầu thế kỉ XXI, Đông Á và Hợp tác Đông Á là vấn đề thu hút sự quan tâm nghiên cứu của nhiều học giả trên thế giới. Nằm ở vị trí địa chiến lược của châu Á, khu vực Đông Á hiện nay không chỉ nổi lên bởi những vấn đề mang tính thời sự mà quan trọng hơn là những bước tiến mang tính đột phá về phát triển kinh tế với những điểm sáng như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước Đông Nam Á (Singapore, Thái Lan..). Hơn 30 năm kể từ sau khi Chiến tranh lạnh kết thúc, mặc dù còn những khó khăn, trở ngại song hợp tác Đông Á đã đạt được những thành tựu nhất định, góp phần nâng cao vị thế khu vực trên trường quốc tế. Là một quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam đã có những đóng góp nhất định đối với sự phát triển của Cộng đồng Đông Á. Bài viết tìm hiểu sự hình thành, thực trạng hợp tác Đông Á đầu thế kỉ XXI, đồng thời đánh giá những đóng góp và vai trò của Việt Nam đối với tiến trình hợp tác này.

8. TRẦN NGỌC DIỄM, ĐẶNG THU THỦY

Một số đặc trưng trong thương mại biên giới Ấn Độ - Myanmar.

Tóm tắt: Ấn Độ và Myanmar có sự gần gũi về mặt địa lý nhờ vào đường biên giới dài trên đất liền và biên giới trên tuyến vận tải biển lớn của Ấn Độ. Với sự phát triển năng động của hai nền kinh tế tương ứng với những thay đổi trong chế độ chính trị của cả hai nước, thương mại biên giới Ấn Độ - Myanmar đã có những bước phát triển mới, đóng góp những ý nghĩa mới cho quan hệ kinh tế hai bên. Bài nghiên cứu tập trung vào phân tích các số liệu về giá trị thương mại biên giới song phương do Bộ Thương mại của Myanmar và Chính phủ Ấn Độ công bố chính thức. Bài viết dựa trên các tài liệu thứ cấp trên để liệt kê và phân tích các đặc trưng của thương mại biên giới Ấn Độ - Myanmar tạo ra những thách thức trong quá trình phát triển thương mại biên giới giữa hai nước.

9. ĐỒ ĐÌNH CƯỜNG

Phát triển bền vững kinh tế biển kết hợp tăng cường quốc phòng, an ninh biển, đảo Việt Nam.

Tóm tắt: Biển Đông có vị trí đặc biệt quan trọng về địa chiến lược, chính trị, kinh tế, quân sự đối với nước ta cả trong lịch sử và hiện tại. Để trở thành một quốc gia mạnh về biến, làm giàu từ biển, bảo đảm vững chắc chủ quyền quốc gia trên biển đảo, cần thiết phải phát triển bền vững kinh tế biển kết hợp tăng cường quốc phòng, an ninh biển, đảo. Nhận thức sâu sắc về vị trí quan trọng đặc biệt của biển, đảo trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, bài viết tập trung luận giải sự cần thiết, đánh giá khái quát tình hình, đề xuất một số giải pháp cơ bản phát triển bền vững kinh tế biển kết hợp tăng cường quốc phòng, an ninh biển, đảo Việt Nam trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực có nhiều biến chuyển mau lẹ, phức tạp, khó lường.

HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC

10. Hội thảo khoa học "25 năm Việt Nam gia nhập ASEAN: Thực tiễn thực hiện nghĩa vụ thành viên và triển vọng".

ĐIỂM SÁCH

11. Bộ từ điển song ngữ Việt - Khmer và Khmer - Việt.