TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

KINH TẾ THẾ GIỚI - KHU VỰC

NGUYỄN VĂN CÔNG, PHẠM HUY DU

Tác động của phát triển tài chính đến tăng trưởng kinh tế

Tóm tắt: Nghiên cứu này góp phần làm sáng tỏ tác động của phát triển tài chính đến tăng trưởng GDP thực bình quân đầu người bằng cách sử dụng kỹ thuật phân tích số liệu bảng cho mẫu số liệu lớn bao gồm 126 quốc gia trong giai đoạn 2000 - 2021. Kết quả nghiên cứu không chỉ xác nhận tác động tích cực của phát triển tài chính mà còn chỉ ra vai trò quan trọng của các yếu tố khác như khuyến khích đầu tư, phát triển vốn nhân lực, mở cửa thương mại và ổn định kinh tế vĩ mô trong việc thúc đầy tăng trưởng kinh tế. Bài viết trình bày cơ sở lý thuyết và tổng quan các nghiên cứu liên quan; Từ đó, đề xuất mô hình ước lượng, phương pháp nghiên cứu và mô tả dữ liệu; Cuối cùng, bài viết trình bày kết quả nghiên cứu và thảo luận.

ĐOÀN THỊ KIM TUYẾN

Ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ trong phát triển kinh tế - xã hội trên thế giới hiện nay và triển vọng trong thập kỷ tới

Tóm tắt: Giai đoạn từ 2010 đến nay gắn liền với sự ra đời và phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ Tư (CMCN 4.0) với thành tựu chính đó là sự ra đời của những công nghệ mũi nhọn như: Trí tuệ nhân tạo, học máy, cố vấn robot, internet vạn vật, dữ liệu lớn, in 3D... Tiền đề của giai đoạn này đó là những thành tựu đạt được về hạ tầng điện tử, máy tính và số hóa, được xúc tác bởi sự phát triển của chất bán dẫn, siêu máy tính, máy tính cá nhân và internet. Bài viết này tập trung làm rõ những ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ trong phát triển kinh tế - xã hội trên thế giới giai đoạn từ 2010 đến nay, trình bày một số xu hướng chính trong thập kỷ tới; Đồng thời phân tích những cơ hội và thách thức từ xu hướng ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ trong phát triển kinh tế - xã hội đối với Việt Nam.

PHẠM THÁI QUỐC

Chính sách chuỗi cung ứng của Nhật Bản những năm gần đây

Tóm tắt: Cạnh tranh nước lớn, Đại dịch Covid-19 và xung đột quân sự ở nhiều nơi gây ra tình trạng tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng diễn ra khá phổ biến trên toàn cầu. Nhật Bản đã thực hiện một số chính sách hỗ trợ chuyển các cơ sở sản xuất từ Trung Quốc sang nước khác và về Nhật Bản, hỗ trợ phục hồi chuỗi cung ứng ở trong nước và thúc đẩy hợp tác quốc tế, đặc biệt là thúc đẩy hợp tác Nhật Bản - Mỹ. Tuy nhiên, trong mấy năm qua, việc thực hiện mục tiêu ổn định chuỗi cung ứng của Nhật Bản chưa có nhiều tiến triển. Thậm chí một số chính sách về chuỗi cung ứng của Nhật Bản hiện tại gây ra một số lo ngại.

CHÍNH TRỊ - AN NINH QUỐC TẾ

VŨ THUỴ TRANG

Đông Á trong tính toán chiến lược hiện nay của Liên bang Nga

Tóm tắt: Đông Á từ lâu là khu vực được nhiều cường quốc quan tâm, trong đó có Liên bang Nga. Trước năm 2022, Nga chủ trọng cách tiếp cận rộng mở đối với Đông A, không chỉ tập trung vào mối quan hệ với các quốc gia mà còn nhấn mạnh vào sự hội nhập vào các cơ chế hợp tác ở khu vực. Bước ngoặt trong cách tiếp cận của Nga đối với khu vực từ khi tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, theo đó, tập trung nhiều vào các mối quan hệ với từng quốc gia để thúc đẩy các lợi ích của mình hơn là tăng cường hội nhập vào các cơ chế ở Đông Á mà theo Nga hiện nay đang chịu sự dẫn dắt của Mỹ và Trung Quốc. Những điều chỉnh này là bước đi quan trọng trong chính sách đối ngoại của Nga hiện nay.

VÕ THỊ MINH LỆ, NGUYỄN THỊ HỒNG NGA

Những thách thức về xung đột trong phát triển năng lượng tái tạo

Tóm tắt: Phát triển năng lượng tái tạo góp phần thúc đẩy tiến trình chuyển đổi xanh và thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, nhưng đồng thời cũng đang đặt ra nhiều thách thức đối với các quốc gia và cộng đồng quốc tế. Bài viết sẽ phân tích những rủi ro xung đột nảy sinh từ các dự án phát triển năng lượng tái tạo, tập trung vào hai nhóm xung đột phổ biến là xung đột đất đai và xung đột tài nguyên khoáng sản. Trên cơ sở đó, bài viết rút ra một số hàm ý cho Việt Nam nhằm hạn chế những những thách thức về xung đột có thể nảy sinh trong quá trình thực hiện các chương trình, chiến lược và chính sách phát triển năng lượng tái tạo.

VIỆT NAM - CẢI CÁCH VÀ HỘI NHẬP

PHẠM HỒNG CHƯƠNG, KENICHI OHNO, LÊ HÀ THANH, NGUYỄN THỊ XUÂN THÚY VÀ VŨ THU TRANG

30 năm phát triển đuổi kịp của Việt Nam: Nhìn lại quá khứ và ứng phó với thách thức mới

Tóm tắt: Mặc dù đã đạt được những tiến bộ ấn tượng về kinh tế - xã hội, Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức phát triển gồm giá trị gia tăng trong nước thấp, phụ thuộc nhiều vào đầu tư trực tiếp nước ngoài, năng lực của khu vực tư nhân còn hạn chế, nguy cơ mắc kẹt ở mức thu nhập trung bình, phụ thuộc nhiều vào các nguồn năng lượng hóa thạch với hiệu quả sử dụng năng lượng và tài nguyên thấp và cường độ ô nhiễm cao. Việt Nam phải có hành động chính sách quyết liệt để vượt qua những thách thức mới. Bài viết đánh giá các thành quả phát triển của Việt Nam kể từ những năm 1990 và so sánh với các nền kinh tế ASEAN khác; Từ đó đề xuất một số kiến nghị cho Việt Nam nhằm tăng trưởng bền vững và trở thành nước có thu nhập cao gồm: Khai thác lợi thế của người đi sau; Tăng cường năng lực đổi mới và sáng tạo; Phát triển nguồn nhân lực có chất lượng đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động trong kỷ nguyên mới.

LÊ THỊ MÙI VÀ NGUYỄN XUÂN TRUNG

Sự chuyển động của di cư lao động Trung Quốc đến vùng biên giới Việt Nam

Tóm tắt: Vùng biên giới Việt Nam tiếp giáp với hai tỉnh Quảng Tây và Vân Nam của Trung Quốc, sự di cư của lao động Trung Quốc đến vùng biên giới Việt Nam đã trở thành một hiện tượng phố biển trong những thập kỷ qua. Điều này đặt ra nhiều vấn đề và cơ hội cho cả hai quốc gia. Bài viết tập trung vào việc phân tích thực trạng và những vấn đề liên quan đến di cư lao động là người Trung Quốc sang vùng biên giới Việt Nam. Các hình thức di cư từ Trung Quốc đến Việt Nam bao gồm di cư có tổ chức và tự do, với người lao động tham gia vào nhiều loại công việc như công nghiệp nhẹ, xây dựng, nông nghiệp và dịch vụ. Tuy nhiên, điều kiện làm việc, an toàn lao động, và vấn đề pháp lý là những thách thức mà người lao động Trung Quốc thường phải đối mặt. Đồng thời, việc quản lý nguồn nhân lực cũng cần được đặt ra để đảm bảo rằng di cư này diễn ra một cách bền vững và hợp pháp, mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia.

TÓM TẮT CÁC BÀI VIẾT BẰNG TIẾNG ANH