TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

KINH TẾ THỂ GIỚI - KHU VỰC

TRẦN THỊ VÂN HOA, BÙI THỊ THANH HUYỀN, ĐOÀN XUÂN HẬU VÀ NGUYỄN THỊ PHƯƠNG LINH

Kinh nghiệm tham gia chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn của Hàn Quốc, hướng đi cho Việt Nam

Tóm tắt: Bài viết phân tích quá trình phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Hàn Quốc qua bảy giai đoạn từ thập niên 1960 đến 2020, nhấn mạnh vai trò của chính phủ, doanh nghiệp tư nhân và đầu tư chiến lược. Dù đạt 6,2% thị phần toàn cầu vào năm 2022, Hàn Quốc vẫn đối mặt với thách thức phụ thuộc công nghệ nước ngoài và cạnh tranh từ Trung Quốc. Nghiên cứu rút ra những bài học chính từ kinh nghiệm phát triển của Hàn Quốc. Cụ thể là: vai trò điều phối của chính phủ, phát triển nhân lực chất lượng cao, phát huy khu vực tư nhân, hợp tác công - tư hiệu quả, phân tích thị trường toàn cầu, đầu tư R&D và chiến lược hợp tác quốc tế linh hoạt. Với lợi thế vị trí địa lý, ổn định chính trị, trữ lượng đất hiếm và khung chính sách hỗ trợ, Việt Nam có tiềm năng phát triển thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu.

TRẦN QUANG PHÚ

Kinh nghiệm của một số quốc gia Đông Á trong việc chuyên đôi số đề thúc đẩy hành vi tiêu dùng xanh tại các đô thị

Tóm tắt: Chuyển đổi số để thúc đẩy hình vi tiêu dùng xanh tại các đô thị là một xu thế nổi bật của thế giới trong thế kỷ XXI. Nó phản ánh sự chuyển đổi ở cấp toàn cầu về ý thức môi trường của người dân. Các khu vực đô thị là những nơi góp phần chính khiến môi trường suy thoái do mức tiêu thụ cao và sản xuất chất thải. Chuyển đối số cung cấp các giải pháp công nghệ mới thuận lợi để khuyến khích tiêu dùng xanh của người dân đô thị. Thông qua việc đánh giá các biện pháp thực thi và xử lý các vấn đề trên tại các quốc gia Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, bài viết gợi mở những kinh nghiệm cho Việt Nam để triển khai có hiệu quả các chính sách chuyển đổi số nhằm thúc đẩy tiêu dùng xanh tại các đô thị trong giai đoạn tới.

CHÍNH TRỊ - AN NINH QUỐC TẾ

NGHIÊM TUẤN HÙNG

Xây dựng chỉ số hợp tác quốc tế: Hệ tiêu chí đánh giá và ứng dụng

Tóm tắt: Bài viết trình bày việc xây dựng và ứng dụng chỉ số hợp tác quốc tế, một công cụ quan trọng để đo lường và đánh giá quan hệ giữa các quốc gia.Các chỉ số như khối lượng thương mại, đầu tư trực tiếp nước ngoài, hiệp ước quốc tế, và các hiệp định môi trường đã tham gia được phân tích nhằm phản ánh mức độ hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị, an ninh, môi trường, và văn hóa - xã hội. Nghiên cứu nhấn mạnh mối tương quan giữa các khía cạnh này, xây dựng công thức tính toán chỉ số hợp tác, cũng như xác định trạng thái hợp tác. Ứng dụng của chỉ số bao gồm hỗ trợ hoạch định chính sách công, cải thiện quản trị toàn cầu, và cung cấp dữ liệu cho các nghiên cứu liên ngành. Kết luận, chỉ số hợp tác quốc tế không chỉ là công cụ đo lường mà còn là cơ sở để thúc đẩy hòa bình và phát triển bền vững.

TRẦN THỊ HẢI YẾN, NGÔ THỊ PHƯƠNG LAN

Xu hướng cục diện thế giới tới năm 2030 và tác động đến môi trường đối ngoại của Việt Nam

Tóm tắt: Trong khoảng hai thập niên trở lại đây, thế giới chuyển biến hết sức mau lẹ và ngày càng khó dự đoán. Trật tự thế giới nhất siêu đa cường sau Chiến tranh Lạnh đang dần được thay thế bởi trật tự thế giới mới. Hệ thống chính trị quốc tế bước vào một giai đoạn biến động mạnh mẽ với sự cạnh tranh quyết liệt giữa các cường quốc, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc. Trong khi Mỹ vẫn duy trì vị thế siêu cường hàng đầu, sự trỗi dậy của Trung Quốc đang tạo ra những thay đổi lớn đối với trật tự quốc tế hiện tại. Đồng thời, xu thế hòa bình mặc dù vẫn là xu thế lớn nhưng đang bị thách thức nghiêm trọng. Trong thời gian tới, ít nhất là đến năm 2030, thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp. Điều này sẽ tác động trực tiếp tới môi trường đối ngoại của Việt Nam, bao gồm cả tác động tích cực và tác động tiêu cực.

VIỆT NAM - CẢI CÁCH VÀ HỘI NHẬP

PHAN TRẦN MINH HƯNG, NGUYỄN NGỌC AN, MAI THỊ QUỲNH TRANG, NGUYỄN MẠNH TOÀN VÀ PHAN NGUYỄN BẢO QUỲNH

Tốc độ điều chỉnh cầu tín dụng thương mại của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Tóm tắt: Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định tốc độ điều chỉnh cầu tín dụng của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Bằng việc sử dụng kỹ thuật ước lượng mới được phát triển gần đây Dynamic panel fractional - DPF với dữ liệu bảng động không cân bằng là các công ty niêm yết trên cả hai Sở giao dịch Chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội từ năm 2006 đến 2023. Nghiên cứu đã tìm thấy tốc độ điều chỉnh cầu tín dụng của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam là 40,4%/năm. Kết quả nghiên cứu này phù hợp với các bằng chứng thực nghiệm về tốc độ điều chỉnh cầu tín dụng thương mại trên thế giới. Sự tồn tại của cầu tín dụng mục tiêu trong điều kiện thực tiễn Việt Nam hỗ trợ lý thuyết đánh đổi cho cầu tín dụng thương mại.

LÊ NGÔ NGỌC THU, TRẦN ĐÌNH LÂM ANH, VÕ THỊ PHƯƠNG UYÊN, VÕ THÁI KHÁNH VÀ PHAN THỊ HỒNG PHÚ 

Tác động của chính sách quản lý nhà nước trong lĩnh vực rượu bia đến hành vi tiêu dùng sản phẩm bia tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Bài viết nghiên cứu tác động của chính sách quản lý nhà nước đến hành vi tiêu dùng (HVTD) bia của người dân tại thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM). Kết quả nghiên cứu cho thấy có sáu yếu tố tác động ngược chiều đến HVTD của người dân được sắp xếp theo thứ tự mức độ ảnh hưởng như sau: (i) Mức xử phạt hành chính; (ii) Thuế sản phẩm bia; (iii) Quy định về hạn chế tiếp thị; (iv) Quy định về kiểm soát bán hàng; (v) Giáo dục cộng đồng; (vi) Chính sách hỗ trợ và điều trị. Bài viết đưa ra các hàm ý thực tiền nhằm giúp các doanh nghiệp sản xuất và trung gian phân phối bia tại TP.HCM xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp trong bối cảnh chính sách ngày càng thắt chặt.

CHU ĐỨC TRÍ

Phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ của Hà Nội: Những vấn đề đặt ra

Tóm tắt: Hà Nội đã có chủ trương phát triển công nghiệp hỗ trợ từ năm 2011 nhưng cho tới nay, mặc dù có những lợi thế phát triển, công nghiệp hỗ trợ (CNHT) trên địa bàn thành phố vẫn chưa phát triển như kỳ vọng. Bài viết phân tích các nguyên nhân của tình hình này, tập trung vào các vấn đề: xác định rõ Danh mục các sản phẩm CNHT ưu tiên, các chính sách hỗ trợ của Chính quyền Hà Nội về thuế, tín dụng, công nghệ, đào tạo... đối với DN CNHT, thúc đẩy liên kết DN CNHT với nhau và với DN FDI, xây dựng cơ cấu hạ tầng cho CNHT. Trên cơ sở kết quả phân tích, bài viết đã đề xuất một số giải pháp cần triển khai nhằm góp phần phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ của Hà Nội.

TÓM TẮT CÁC BÀI VIẾT BẢNG TIẾNG ANH