TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN QUỐC TẾ

KINH TẾ THẾ GIỚI - KHU VỰC

1. LÊ HÀ THANH – HOÀNG THỊ THU HƯƠNG – VŨ THU TRANG – MAI HÀ THANH UYÊN

Kinh tế tuần hoàn tài nguyên nước và tái sử dụng nước: Kinh nghiệm quốc tế và hàm ý chính sách cho Việt Nam

Tóm tắt: Nước là nguồn tài nguyên quan trọng đối với sự sống và các hoạt động kinh tế. Nhiều quốc gia trên thế giới đã tiếp cận mô hình kinh tế tuần hoàn (KTTH) tài nguyên nước như một biện pháp hữu hiệu để giảm thiểu thất thoát, bảo tồn, sử dụng và quản lý hiệu quả nguồn nước. Bài viết phân tích các khái niệm, bản chất của KTTH tài nguyên nước và tái sử dụng nước. Trên cơ sở phân tích kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới, bài viết rút ra một số hàm ý chính sách cho Việt Nam gồm: i) Cụ thể hóa KTTH tài nguyên nước và tái sử dụng nước trong các chính sách theo các giai đoạn khác nhau; ii) Xem xét tuần hoàn tái sử dụng tài nguyên nước trên các phạm vị: Vi mô, trung bình và vĩ mô; ii) Ban hành và công bố thông tin về các tiêu chuẩn cụ thể về nước thải sau xử lý, nước tuần hoàn theo các mục đích sử dụng khác nhau; và iv) Xây dựng các cơ chế khuyến khích thúc đẩy KTTH tài nguyên nước và tái sử dụng nước.

2. NGUYỄN ĐÌNH HOÀ – LÊ XUÂN SANG

Chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Kinh nghiệm quốc tế và bài học đối với Việt Nam

Tóm tắt: Đổi mới sáng tạo (ĐMST) là chìa khóa để nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh. Bài viết nghiên cứu kinh nghiệm của Singapore và Đài Loan (Trung Quốc) trong xây dựng các chính sách thúc đẩy ĐMST. Điểm tương đồng của Singapore và Đài Loan là các chính sách thúc đẩy ĐMST cần tiến triển đồng hành với sự phát triển của hệ thống ĐMST quốc gia và đa dạng nhằm đáp ứng các nhu cầu khác nhau của các ngành. Đồng thời có những đặc thù của mình. Với Singapore, các chính sách thúc đây ĐMST bổ sung cho nhau và linh hoạt, mang lại kết quả cao hơn. Tại Đài Loan, các tổ chức khoa học - công nghệ và các tập đoàn đóng vai trò quan trọng trong thực hiện R&D. Các kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ ĐMST song còn không ít hạn chế, yếu kém. Đây là thách thức đối với Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa. Kinh nghiệm của Singapore và Đài Loan mang lại những gợi ý chính sách đối với Việt Nam.

3. LÊ THỊ HỒNG

Quản lý, giám sát bảo hiểm nhân thọ của một số quốc gia và khu vực: Kinh nghiệm cho Việt Nam

Tóm tắt: Việt Nam đang chuyển đổi mô hình quản lý, giám sát bảo hiểm từ quản ly, giám sát tuân thủ sang quản lý, giám sát rủi ro. Bài viết này sử dụng phương pháp phân tích thống kê, so sánh và đánh giá kinh nghiệm của bốn mô hình quản lý, giám sát về bảo hiểm nhân thọ trên cơ sở rủi ro của Mỹ, châu Âu, Trung Quốc và Singapore, từ đó phân tích ưu, nhược điểm của từng mô hình và đưa ra một số bài học kinh nghiệm trong quản lý, giám sát về bảo hiểm nhân thọ cho Việt Nam.

4. PHẠM THU HẰNG

Tác động của phân cấp tài khóa, chất lượng thể chế đến phát thải khí CO2: Nghiên cứu thực nghiệm cho nhóm quốc gia đang phát triển

Tóm tắt: Một trong những mục tiêu cấp thiết toàn cầu đặt ra nhằm hướng tới phát triển bền vững là kiểm soát tình trạng biến đổi khí hậu thông qua hạn chế lượng phát thải khí CO2. Hai giải pháp quan trọng được khuyến nghị ở cấp quốc gia đó là tự chủ các nguồn lực tài chính và cải thiện chất lượng thể chế trong quá trình xây dựng chiến lược và thực hiện các hành động cụ thể chống biến đổi khí hậu. Với phương pháp hồi quy hai giai đoạn (Two stage least square - 2SLS), nghiên cứu tiến hành khảo sát tác động của phân cấp tài khóa và chất lượng thể chế đến lượng phát thải khí CO2 cho nhóm 34 quốc gia đang phát triển trong giai đoạn 2012 - 2020. Kết quá thực nghiệm chỉ ra rằng: Phân cấp tài khóa có tác động gián tiếp, trong khi chât lượng thể chế có tác động trực tiếp đến lượng phát thải CO2. Với các quốc gia đang phát triển, tăng cường mức độ phân cấp tài khóa sẽ cải thiện chất lượng thể chế, từ đó giảm lượng phát thải khí CO2. Do vậy, các quốc gia này tăng cường phân cấp tài khóa và nâng cao chất lượng thể chế một cách đồng thời trong chiến lược giảm phát thải khí CO2, Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy rằng để tăng hiệu quả của giảm phát thải khí CO2, các quốc gia đang phát triển nên thận trọng đối với quá trình mở rộng quy mô nền kinh tê cũng như gia tăng quy mô dân số vì hai yêu tô này tăng cường lượng phát thải CO2, và nên đẩy mạnh diện tích trồng rừng nhằm tăng cường hấp thụ lượng khí thải CO2 trong môi trường.

CHÍNH TRỊ - AN NINH QUỐC TẾ

5. KIỀU THANH NGA

Cạnh tranh ảnh hưởng giữa Nga và phương Tây ở châu Phi qua cuộc đảo chính ở Niger

Tóm tắt: Những nỗ lực của Nga gần đây nhằm xích lại gần hơn với các nước châu Phi là một trong những mục tiêu tìm kiếm đồng minh trong cuộc xung đột với phương Tây. Cuộc đảo chính ở Niger ngày 26/7/2023 và ngay sau đó là Hội nghị thượng đỉnh Nga - châu Phi lần thứ hai đã nêu bật vai trò tiềm năng của châu Phi trong cuộc cạnh tranh Nga - phương Tây đang diễn ra. Để làm rõ sự cạnh tranh này, bài viết sẽ phân tích nguyên nhân đảo chính ở Niger, sự xoay trục của Nga về phía châu Phi cùng với sự suy giảm ảnh hưởng của Pháp và phương Tây tại châu lục này, qua đó đưa ra một số đánh giá và dự báo.

VIỆT NAM - CẢI CÁCH VÀ HỘI NHẬP

6. BÙI QUANG TUẤN – TRẦN THỊ HOA THƠM

Cơ chế chính sách tài chính ứng phó biến đổi khí hậu ở Việt Nam

Tóm tắt: Bài viết tập trung nghiên cứu cơ chế, chính sách tài chính cho ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy mặc đù có một số lượng đáng kể các cơ chế và chính sách tài chính dành cho ứng phó với biến đổi khí hậu, vẫn còn nhiều vấn đề là những thách thức cần phải đối mặt. Các cơ chế, , chính sách tài chính cho ứng phó với biến đổi khí hậu thiếu tầm nhìn chiến lược dài hạn, còn manh mún, khó cân đối nguồn lực cho các dự án trọng điểm. Ngoài ra, chúng không tạo được môi trường thuận lợi để khuyến khích các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong nước và quốc tế đầu tư vào ứng phó với biến đổi khí hậu, mang lại lợi ích cho cả nhà đầu tư và xã hội. Trên cơ sở phân tích thực trạng, bài viết đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm tăng cường nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam trong thời gian tới.

7. PHÙNG THÁI MINH TRANG

Ảnh hưởng của nhận thức chống tham nhũng đến lựa chọn loại hình công ty để vào làm việc

Tóm tắt: Nhận thức về tham nhũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, đồng thời nó cũng ảnh hưởng tới quyết định lựa chọn việc làm của người lao động. Dựa vào lý thuyết hành vi dự định (TPB), bài viết nghiên cứu mối quan hệ giữa nhận thức về chống tham nhũng và quyết định lựa chọn việc làm của sinh viên Việt Nam. Sử dụng dữ liệu khảo sát và các phương pháp hồi quy, kết quả cho thấy nhận thức chống tham nhũng ảnh hưởng đến lựa chọn khởi nghiệp và làm việc tại công ty nhà nước. Ngoài ra, nhận thức chống tham nhũng là biến trung gian có ý nghĩa giữa chuẩn chủ quan, năng lực và lựa chọn công ty. Một số đặc điểm nhân khẩu học như giới tính, năm học, ngành học cũng giải thích được nhận thức chống tham nhũng và lựa chọn công ty. Kết quả cũng cho thấy việc sinh viên càng có năng lực, càng lựa chọn khởi nghiệp và ít chọn làm việc trong công ty nhà nước.